მიცვალებულთა მოხსენიება მართლმადიდებლურ სარწმუნოებაში ერთ–ერთი მნიშვნელოვანი ტრადიციაა. ალბათ, ეს ერთადერთია, რაც იმქვეყნად წასულებს შეგვიძლია გავუკეთოთ. ამ მიზნით მართლმადიდებლურ საეკლესიო კალენდარში განსაკუთრებული დღეები არსებობს. ყოველწლიურად ხსენების თარიღები იცვლება. ეს მთავარი ქრისტიანული დღესასწაულის, აღდგომის თარიღზეა დამოკიდებული.
ამ დღეებში მიღებულია გარდაცვლილთა სულებისთვის ლოცვა, კეთილი საქმეების კეთება და გაჭირვებულების დახმარება. Аlltime.ge–ს რედაქცია გიამბობთ, როდის არის მიცვალებულთა მოსახსენიებელი დღეები 2023 წელს, რა ტრადიციები უნდა დაიცვათ და რისი გაკეთებაა აკრძალული.
მიცვალებულთა ხსენების დღეს უნდა გაიხსენოთ გარდაცვლილი ოჯახის წევრები, ასევე სხვა ნათესავები, ახლობლები და ისინიც, ვინც სისხლით ნათესავები არ არიან.
აღდგომის შემდეგ პირველ კვირას უნდა გაიხსენოთ ყველა გარდაცვლილი ნათესავი, მეგობარი, ნაცნობი. ამ დღეს წამყვან კვირას უწოდებენ. ქრისტიანები მიდიან სასაფლაოზე, რომ მარადიულ ცხოვრებაში გადასულებისთვის ილოცონ. სასაფლაოზე ღვთისმსახურებაც აღევლინება. მართლმადიდებლურ კალენდარში 6 ხსოვნის დღეა მითითებული.
როდის გავიხსენოთ მიცვალებულები და როგორ გავაკეთოთ ეს სწორად
პირველ რიგში, მიცვალებულთა ხსენების დღეს ეკლესიაში უნდა წახვიდეთ. ნათესავები გარდაცვლილებისთვის პარაკლისს უკვეთავენ. გაითვალისწინეთ, რომ ხშირად სულის მოსახსენებელი მსახურება პარასკევს საღამოს იწყება, თუმცა მთავარი მოხსენიება შაბათს დილით, ლიტურგიაზე სრულდება.
მიცვალებულთა მოსახსენიებელი დღეების დეტალური კალენდარი 2023 წელს
18 თებერვალი – ხორციელის შაბათი.
11 მარტი – დიდმარხვის II შაბათი.
18 მარტი – დიდმარხვის III შაბათი.
25 მარტი – დიდმარხვის IV შაბათი.
25 აპრილი – თომას კვირის სამშაბათი.
3 ივნისი – სულის შაბათი.
მიცვალებულთა ხსენების დღეებში გარდაცვლილთა სულებისთვის უნდა ილოცოთ. თუ ეკლესიაში წასვლას ვერ ახერხებთ, სახლში (დილას და საღამოს) ილოცეთ. წირვის შემდეგ ახლობლების საფლავები მოინახულეთ. სასაფლაოზე ახალი სანთლები და ყვავილები მიიტანეთ. წინასწარ ღობე შეღებეთ, სარეველები მოაშორეთ.
ხალხში უკვე მრავალი წელია, საფლავზე კერძების მიტანის ტრადიცია არსებობს. ღვეზელის, ორცხობილის, კანფეტის ან იმის, რაც გარდაცვლილს უყვარდა. ეკლესია მსგავს რამეს დიდად არ იწონებს. აი, სასულიერო პირები სასაფლაოზე ალკოჰოლის მიტანას და მით უფრო საფლავზე დალევას განსაკუთრებით გმობენ.
ამავდროულად, აღდგომის შემდეგ მიცვალებულთა ხსენების დღეებში სასაფლაოზე ნაკურთხი პასქის და სააღდგომო კვერცხის დატოვება ნებადართულია.
მიცვალებულთა მოსახსენიებელი დღეებში ეკლესიაში საჭმელი მიაქვთ. ეს ერთგვარი შემოწირულობაა. გირჩევთ ეკლესიაში მიიტანოთ პური, ზეთი და პროდუქტები, რომლებიც დიდხანს არ ფუჭდება. ალკოჰოლის და ხორცის პროდუქტის ყიდვას არ გირჩევთ. აღსანიშნავია, რომ საფლავზე საკვების მიტანა და იქ ჭამა წარმართული ტრადიციაა. ოდესღაც ითვლებოდა, რომ გარდაცვლილებთან ერთად ჭამა ცოცხლებს თავდაჯერებულობას ანიჭებდა, ხოლო გარდაცვლილის სულს ამშვიდებდა.
ხსენების დღეები მიცვალებულებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რადგან თავად უფალს დამოუკიდებლად ვეღარ ევედრებიან. ცოცხლებს ისინი რაც შეიძლება დიდხანს უნდა ახსოვდეთ, რომ იმქვეყნად მათი სულები სამოთხეში შევიდნენ.
რა არის აკრძალული მიცვალებულთა ხსენების დღეებში
არსებობს აკრძალვები და წესები, რომლებიც მორწმუნეებმა უნდა დაიცვან:
არ შეიძლება ჭორაობა, ბილწსიტყვაობა.
ცილისწამება.
კამათი.
გარდაცვლილის ცუდად ხსენება.
სასაფლაოზე ძეგლების აღმართვა.
გაჭირვებულისთვის დახმარებაზე უარის თქმა.
ბოსტანში მუშაობა.
იმ საქმის კეთება, რომელიც მიცვალებულს შეურაცხყოფს.
აღსანიშნავია, რომ ხსენების დღეებში მიცვალებულებს ასე არ უწოდებენ. ითვლება, რომ ამ დღეს ცოცხლებთან ძლიერი კავშირი აქვთ. ზოგიერთი სასულიერო პირი ირწმუნება, რომ გარდაცვლილები ამ დღეს ნათესავების გვერდით არიან და ყველაფერი ესმით. მათ იხსენიებენ სახელებით, მადლობას უხდიან იმ სიკეთისთვის, რაც მათ ცხოვრებაში ჩაიდინეს.